niedziela, 26 kwiecień 2020

Książki NIEdzielą, - czyli „społeczne biblioteki” w Ełku

 

Zapraszamy Was do lektury naszego artykuły, który napisaliśmy na prośbę jednej z lokalnych gazet "Propagandy". Znajdziecie w nim odpowiedź na pytania, które często nam zadajecie - dlaczego zaufaliśmy ludziom, że książek nie będą kraść. Jaka była idea blibliotek, jaka koncepcja, a jak wygląda naga prawda? 

Idea: Wypożycz (ufajmy sobie), przeczytaj (cieszymy się, że możemy dzielić się radością) i oddaj (bądź odpowiedzialny) – Zielone, plenerowe biblioteki w Ełku

Kilka lat temu w Japonii zaczęły powstawać wypożyczalnie - nie książek, samochodów, ale ludzi – których w dodatku nazywano przyjaciółmi, to wynik izolacji od innych, braku zaufania i nieumiejętności nawiązywania relacji z drugim człowiekiem. Dziś takie wypożyczalnie działają w całej Europie, także w Polsce. Tak m.in. przekonuje się ludzi, że mogą kupić zaufanie, troskę, czas i przyjaźń.

Brak zaufania zaczyna się na poziomie naszego serca, a potem rozlewa się na innych, sąsiada, miasto, kraj, świat. Warto szukać porozumienia opartego na zaufaniu, da się je znaleźć w sobie i innych przy odrobinie dobrej woli. Ludzie potrafią się dzielić, potrafią zahamować „rozpalanie” złych nawyków, tonować złość, wrogość i podejrzliwość. Biblioteki już w zamyśle projektowym, miały być naszym wspólnym, ełckim „skrawkiem świata”, na którym będziemy się uczyć budować wspólne zaufanie i odpowiedzialność. Ale o „sielskości” – nie było mowy i nie ma w praktyce.

Małymi krokami

Gdy stawialiśmy biblioteczki, ktoś krzyknął: pomnik stawiają? Roześmiałam się, bo pomnik wciąż pachnie mi komunistyczną propagandą. Ale niech będzie, że to pomnik –naszej wspólnej odpowiedzialności.

Miało się nie udać

Mieli pokraść, nie oddawać, nie szanować, nie dzielić się książkami, nie przynosić. Udało się, choć pod bibliotekami spotyka się prawda o nas, o tym jacy jesteśmy naprawdę, czy potrafimy tworzyć wspólnotę i za nią odpowiadać.

Naga prawda

Ktoś ukradł konewkę, zdemontował kran w beczce na deszcz,  napluł na trawę pestkami słonecznik, ktoś nie oddał ciągle fajnych książek na które czekają inni, ktoś nigdy niczym się nie podzielił, ale wiecznie bierze po kilka sztuk. Na szczęście więcej jest takich, którzy tworzą równowagę – dzielą się i korzystają.

Dzielić się – to budować

Każdy może wypożyczyć książkę, przeczytać i oddać na miejsce (zasada otwartości i zaufania). Można także oddać książki, którymi sami chcemy podzielić się z innymi.  Misją projektu jest nie tylko wspieranie, promowanie i rozwój czytelnictwa na terenie naszego miasta poprze ułatwienie dostępu do książek, ale nade wszystko integracja ełczan poprzez wzajemne dzielenie się tym, co jednemu z nas zbywa, a dla drugiego może być chwilą wytchnienia, radości i edukacji.

Gdzie możesz „zaufać”?

Książki dostępne są w Parku Kopernika oraz w parku na osiedlu Grunwaldzkim. Tam w każdej chwili możesz przynieść książkę, którą chcesz się podzielić i wypożyczyć inną.

Odpowiedzialni za siebie i środowisko

„Walkę” ze zmianą klimatu trzeba prowadzić nie tylko na poziomie globalnym, lecz także lokalnie, bardzo dużo zależy od samorządów miast. Niewielkie, niekosztowne projekty – to najlepszy przykład dobrych praktyk. Idea zielonych bibliotek, ma na celu również propagowanie dobrych rozwiązań dotyczących ochrony środowiska. To pierwsze zielone biblioteki jakie powstały w Polsce.

Projekt łączy innowacyjne rozwiązania w trosce o środowisko naturalne, z troską o rozwój mieszkańców i turystów Mazur. Biblioteki powstały ze ściętych wcześniej, przydrożnych, zagrażających bezpieczeństwu drzew. Dach bibliotek porośnięty jest trawą – tzw. „zielony dach”. Zieleń miejska pochłania zanieczyszczenia i ma mnóstwo niekwestionowanych zalet, dlatego na bibliotekach jest zielony dach, co wpływa na mikroklimat i retencję wody. Takie dachy mają dużą zdolność do zatrzymywania wody opadowej, mogą też być inspiracją dla innych w większych projektach budowlanych w naszym mieście, na co bardzo liczymy!

Obok jednej biblioteki stoi zbiornik na deszcz – dębowa beczka z kranem, w której gromadzi się deszczówka, służąca do podlewania zielonych dachów oraz roślinności. Beczka nie tylko w ogrodzie, ale także w parku to jedno z najprostszych i najtańszych rozwiązań retencyjnych, jakie możemy zastosować. Otwarta beczka zbiera wodę opadową, którą później możemy  wykorzystać do podlewania roślinności w parku.

Jak to działa?

 Zasada jest prosta: wypożycz, przeczytaj, oddaj.

Każdy z nas może wypożyczyć książkę do domu, przeczytać i oddać do biblioteczki, tak aby mogła skorzystać z niej kolejna osoba. Możecie także podzielić się swoimi książki, jeśli w biblioteczce będzie miejsce - to jedyny warunek.. Książek nie wolno zostawiać pod biblioteką, to miejsce dla nas wszystkich o które musimy wspólnie dbać. 

Przy jednej z bibliotek w ciepłe dni dostępne są leżaki wypoczynkowe szczególnie z myślą o osobach starszych i z niepełno sprawnościami.

Nietuzinkowy klimat tworzą ludzie

Brak tam zakazów, granice każdy musi umieć wyznaczać sobie sam. Ktoś odpoczywa przy herbacie, ktoś gapi się w niebo, ktoś odpoczywa z psem, ktoś czyta pierwszą w życiu książkę…Marek Edelman mówił: Im więcej będzie w nas zaufania, tym więcej będzie go w świecie.

To nasze uczucia i przekonania tworzą świat w jakim żyjemy, tworzą rzeczywistość, którą możemy zmieniać - my sami.

Zapraszamy do korzystania z bibliotek.

 

W artykule składający gazetę pomylił zdjęcia, ale potraktowaliśmy to z uśmiechem:) Też pasują do eko konecpcji:) 

IMG 9288 1

 

IMG 9289 1