27 stycznia 1945 r. został wyzwolony niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz, symbol wielkiego cierpienia i zła. Żołnierze Armii Czerwonej otworzyli bramy niemieckiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau, uwalniając skrajnie wyczerpanych więźniów.
"W ciągu niespełna 5 lat istnienia w Auschwitz zginęło jak szacują historycy od 1 do 1,5 miliona ludzi. Wśród nich większość, czyli około 1-1,35 mln stanowili Żydzi. Drugą pod względem liczebnym grupą byli Polacy około 70-75 tys., trzecią Cyganie – około 20 tys. Ponadto zginęło w obozie około 15 tys. radzieckich jeńców wojennych i 10-15 tys. więźniów innych narodowości (m.in. Czesi, Białorusini, Jugosłowianie, Francuzi, Niemcy i Austriacy).
Ze względu na rolę, jaką obóz Auschwitz odegrał w realizacji hitlerowskich planów zagłady, stał się on znanym na całym świecie symbolem hitlerowskiego ludobójstwa, w szczególności zagłady Żydów. ( Żródło: http://auschwitz.org/).
Dziś obchodzimy 76. rocznicę wydarzenia. To także Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar Holokaustu, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w celu uczczenia pamięci ofiar pochodzenia żydowskiego, pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy.
Fot. Muzeum Auschwitz
"Około godziny 09:00 rano zjawił się na terenie szpitala w podobozie Monowitz pierwszy żołnierz z oddziału zwiadowców 100. dywizji piechoty. Pół godziny później przyszedł cały oddział. Tego samego dnia przybył do Monowic lekarz wojskowy w stopniu kapitana i przystąpił do organizowania pomocy.
Po południu żołnierze sowieccy skierowali się w rejon Stammlager Auschwitz i obozu Birkenau, przy czym przy pierwszym z nich natrafili na opór cofających się oddziałów niemieckich. W bezpośrednich walkach o wyzwolenie KL Monowitz, KL Auschwitz-Birkenau, miasta Oświęcimia i okolicy poległo łącznie 231 żołnierzy radzieckich, z tego na przedpolu Stammlager Auschwitz u jego bramy padło 2 żołnierzy. Jednym z nich był podporucznik Gilmudin Badryjewicz Baszirow.
O godzinie 15:00 wkroczyły do obozów w Brzezince i w Oświęcimiu pierwsze grupy zwiadowców radzieckich radośnie witane przez oswobodzonych więźniów. Po rozminowaniu okolicznych terenów wkroczyli do obozów żołnierze 60. Armii Pierwszego Frontu Ukraińskiego, którzy przynieśli wolność pozostałym przy życiu więźniom. Na terenie obozu macierzystego leżało 48, a w Brzezince 600 zwłok więźniów i więźniarek zastrzelonych przez esesmanów i zmarłych w ostatnich dniach istnienia obozu.
W chwili wkroczenia żołnierzy Armii Czerwonej do obozów Auschwitz, Auschwitz II-Birkenau i Monowitz przebywało w nich ponad 7000 chorych i wyczerpanych więźniów.
